استانداردها
نشان حد مجاز آلایندهها در محصولات کشاورزی (The limit for pollutants in agricultural products) :
محصولاتی هستند که تولید آنها براساس عدم استفاده یا مصرف در حد مجاز نهادههای شیمیایی مطابق با توصیههای علمی تولید میشوند. آنالیز و کنترل در موارد مدنظر (به طور مثال رعایت استانداردهای باقیمانده سموم، نیترات، نیتریت، آنتیبیوتیک، فلزات سنگین و ...) مطابق با استانداردهای مربوطه صورت میگیرد. در فرآیند تولید این محصولات از خدمات دستگاههای ماده ۲ قانون افزایش بهرهوری بخش کشاورزی از جمله خدمترسانهای مختلف مثل مدیران کنترل کیفیت، شرکتهای بازرسی، کلینیکهای گیاهپزشکی، شرکتهای خدمات مشاوره فنی و مهندسی بخش کشاورزی، آزمایشگاههای تجزیه خاک، آب و گیاه، هلدینگها و … میتوان استفاده نمود. این نوع محصولات در بازار تحت عنوان محصولات گواهی شده عرضه میشوند.
مقایسه محصولات دارای نشان حد مجاز آلاینده و محصولات رایج (Conventional) :
محصولات رایج |
محصولات دارای نشان حد مجاز آلاینده |
غیرقابل ردیابی |
قابل ردیابی از محل توزیع (فروشگاه) تا محل تولید (گلخانه ، باغ و....) |
وجود بیش از حد مجاز باقیمانده آفتکشها |
عدم وجود بیش از حد مجاز آفتکش ها در محصول |
وجود بیش از حد مجاز فلزات سنگین |
عدم وجود بیش از حد مجاز فلزات سنگین در محصول |
وجود بیش از حد مجاز نیترات |
عدم وجود بیش از حد مجاز نیترات در محصول |
تولید شده بدون نظارت نهادهای ذیصلاح |
تولید شده با نظارت سازمان استاندارد کل کشور (از طریق شرکت های بازرسی) و وزارت جهادکشاورزی (از طریق کلینیک های گیاهپزشکی) |
عدم تایید سلامت محصول از سوی نهادهای ذیصلاح |
تایید شده توسط شرکت بازرسی مجاز |
محصولات ارگانیک (Organic )
محصولات کشاورزی ارگانیک، محصولاتی میباشند که در فرآیند تولید آنها هیچگونه نهاده شیمیایی بکار نرفته باشد. در تولید محصولات ارگانیک شاخصهای محیط زیستی، بهداشتی، اجتماعی و ایمنی رعایت شده است. تمام فرآیند تولید، فرآوری، بستهبندی، نگهداری، حملونقل، شرایط کاری، شرایط اجتماعی، عرضه و برچسبگذاری این محصولات، تحت کنترل و پایش یک نظام گواهی و استاندارد معتبر بینالمللی، منطقهای یا ملی ارگانیک است. این محصولات در ایران میبایست مطابق با استاندارد ۱۱۰۰۰ و دستورالعمل مربوطه تولید و عرضه شوند. در این نظام، فرآیند تولید از ابتدا تا انتها توسط شرکتهای بازرسی دارای مجوز تحت نظارت و پایش قرار خواهند گرفت. این محصولات پس از تائید مراجع ذیصلاح، قابلیت دریافت کد پیگیری محصول را دارند.
محصولات رایج |
محصولات ارگانیک |
غیرقابل ردیابی |
قابل ردیابی از محل توزیع (فروشگاه) تا محل تولید (گلخانه ، باغ و....) |
وجود بیش از حد مجاز باقیمانده آفتکشها |
عدم وجود باقیمانده آفتکش ها در محصول |
وجود بیش از حد مجاز فلزات سنگین |
عدم وجود فلزات سنگین در محصول |
وجود بیش از حد مجاز نیترات |
عدم وجود نیترات در محصول |
تولید شده بدون نظارت نهادهای ذیصلاح |
تولید شده با نظارت سازمان استاندارد کل کشور (از طریق شرکت های بازرسی) و وزارت جهادکشاورزی (از طریق کلینیک های گیاهپزشکی) |
عدم تایید سلامت محصول از سوی نهادهای ذیصلاح |
تایید و معرفی شده توسط انجمن ارگانیک ایران |
محصولات در حال گذار به ارگانیک
برای کشت محصول ارگانیک ، در طول چند سال (بسته به شرایط زمین و نحوه کشت آن در سالهای گذشته) ، زمین تحتنظر گرفته و کنترل میشود ، تا از هرگونه ماده شیمیایی مصنوعی پاک شود. در طول مدت کنترل زمین ، به محصولی که از آن برداشت میشود ، محصول در حال گذار به ارگانیک گفته میشود.
محصولات رایج |
محصولات در حال گذار به ارگانیک |
غیرقابل ردیابی |
قابل ردیابی از محل توزیع (فروشگاه) تا محل تولید (گلخانه ، باغ و....) |
وجود بیش از حد مجاز باقیمانده آفتکشها |
عدم وجود بیش از حد مجاز آفتکش ها در محصول |
وجود بیش از حد مجاز فلزات سنگین |
عدم وجود بیش از حد مجاز فلزات سنگین در محصول |
وجود بیش از حد مجاز نیترات |
عدم وجود بیش از حد مجاز نیترات در محصول |
تولید شده بدون نظارت نهادهای ذیصلاح |
تولید شده با نظارت سازمان استاندارد کل کشور (از طریق شرکت های بازرسی) و وزارت جهادکشاورزی (از طریق کلینیک های گیاهپزشکی) |
عدم تایید سلامت محصول از سوی نهادهای ذیصلاح |
تایید شده توسط شرکت بازرسی مجاز |
محصولات طبیعی (Natural)
در تولید این محصولات به دلیل ویژگیهای اقلیمی، شرایط خاص اکولوژی، دیم، مرتع، جنگل، عدم دسترسی به مواد شیمیایی به صورت معمول از هیچگونه نهادههای شیمیایی در طول سالهای مدید استفاده نشده است به عبارت دیگر این محصولات، حاصل تولید و رشد در مناطق وحشی، طبیعی و دستنخورده میباشند و انسان در روند تولید آن هیچگونه دخالتی ندارد و صرفاً جمعآوری آن را عهدهدار است .
محصولات رایج |
محصولات طبیعی |
غیرقابل ردیابی |
قابل ردیابی از محل توزیع (فروشگاه) تا محل تولید (گلخانه ، باغ و....) |
وجود بیش از حد مجاز باقیمانده آفتکشها |
عدم وجود آفتکش ها در محصول |
وجود بیش از حد مجاز فلزات سنگین |
عدم وجود فلزات سنگین در محصول |
وجود بیش از حد مجاز نیترات |
عدم وجود نیترات در محصول |
تولید شده بدون نظارت نهادهای ذیصلاح |
برداشت ، حمل و نقل با نظارت سازمان استاندارد کل کشور (از طریق شرکت های بازرسی) |
عدم تایید سلامت محصول از سوی نهادهای ذیصلاح |
تایید شده توسط شرکت بازرسی مجاز |
محصولات با عملیات خوب کشاورزی (GAP) Good Agricultural Practices
عملیات خوب کشاورزی به مجموع روشهای کشاورزی که از طریق حفظ پایداری زیستمحیطی، اقتصادی و اجتماعی، منجر به تولید محصولات کشاورزی غذایی و غیرغذایی ایمن و مطلوب میگردد، اطلاق میشود. به عبارت دیگر تمام عملیات مربوط به مدیریت تولید محصولات کشاورزی(کاشت، داشت، برداشت، جداسازی، بسته بندی، نگهداری و حملونقل) در زمینه کاربرد توصیههای لازم و با در نظر گرفتن جوانب اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی برای کاهش آلایندههای فیزیکی، شیمیایی و میکروبیولوژی که برای دستیابی به هدف امنیت و ایمنی غذایی در زنجیره غذایی لازم است .
محصولات رایج |
محصولات دارای نشان GAP |
غیرقابل ردیابی |
قابل ردیابی از محل توزیع (فروشگاه) تا محل تولید (گلخانه ، باغ و....) |
وجود بیش از حد مجاز باقیمانده آفتکشها |
عدم وجود بیش از حد مجاز آفتکش ها در محصول |
وجود بیش از حد مجاز فلزات سنگین |
عدم وجود بیش از حد مجاز فلزات سنگین در محصول |
وجود بیش از حد مجاز نیترات |
وجود حداقل نیترات در محصول |
تولید شده بدون نظارت نهادهای ذیصلاح |
تولید شده با نظارت سازمان استاندارد کل کشور (از طریق شرکت های بازرسی) |
عدم تایید سلامت محصول از سوی نهادهای ذیصلاح |
تایید شده توسط شرکت بازرسی مجاز |
کد ۱۶ رقمی ردیابی محصولات کشاورزی :
وزارت جهادکشاورزی جهت شناسنامه دار کردن محصولات زراعي ، باغي و محصولات سبزي صیفی و تازه خوري اقدام به صدور کد شناسايي 16 رقمي ردیابی محصولات کشاورزی نموده است .کنترل و نظارت بر فرآيند توليد ، توسط کلینیک های گیاهپزشکی و تحت نظارت مدیریت جهادکشاورزی شهرستان مربوطه انجام می شود .
8 رقم اول کد 16 رقمي شامل کد استان، شهرستان، بخش و روستا است،همچنين دو رقم بعدي کد کلينيک گياهپزشکي، 3 رقم بعدي کد محصول و 3 رقم آخر، 3 شماره پاياني کد ملي توليد کننده است .
محصولات رایج |
کد ۱۶ رقمی ردیابی محصولات کشاورزی |
غیرقابل ردیابی |
قابل ردیابی از محل توزیع (فروشگاه) تا محل تولید (گلخانه ، باغ و....) |
وجود بیش از حد مجاز باقیمانده آفتکشها |
عدم وجود بیش از حد مجاز آفتکش ها در محصول |
تولید شده بدون نظارت نهادهای ذیصلاح |
تولید شده با نظارت وزارت جهادکشاورزی (از طریق کلینیک های گیاهپزشکی) |
عدم تایید سلامت محصول از سوی نهادهای ذیصلاح |
تایید شده توسط کلینیک گیاهپزشکی مجاز |